Zopas kondigden gedelegeerd bouwheer Beliris en de NV Conservatorium, samen met ontwerpteam Origin-A2RC-FVWWarchitecten, aan dat het ontwerp voor de restauratie en uitbreiding van het Brusselse conservatorium klaar is. Het indienen van de bouwaanvraag is voorzien voor het einde van dit jaar. De kosten van het project worden geschat op 75 miljoen euro en worden gedragen door Beliris, de Regie der Gebouwen en de Vlaamse en Franse gemeenschap.
door Jan Hoffman
Het monumentale bouwwerk ontworpen door Jean-Pierre Cluysenaar wordt in ere gerenoveerd en gerestaureerd. Hier een gevelbeeld van de Regentschapsstraat. Beeld © Origin-A2RC-FVWW architecten
Het Koninklijk Conservatorium Brussel en het Conservatoire Royale de Bruxelles delen een waardevol geheel van gebouwen. Dit patrimonium wordt gerestaureerd en aangepast naar hedendaags comfort. Om tegemoet te komen aan het stijgende aantal leerlingen is in het ontwerp ook een uitbreiding met een nieuwbouw voorzien. In dat nieuwe gebouw worden performante masterclasses, twee nieuwe concertzalen en een ondergronds bewaardepot ondergebracht. Uiteraard telkens gekoppeld aan een optimale duurzaamheid van het geheel.
De monumentale concertzaal vandaag, met het orgel van Cavaillé-Coll. Beeld © Beliris
Internationale architectuurwedstrijd
Het ontwerpteam, dat als primus naar voor kwam in een internationale architectuurwedstrijd, kwam in actie nadat eind 2018 uitgebreide vooronderzoeken werden opgestart om het waardevolle patrimonium gedetailleerd in beeld te krijgen. De vooronderzoeken omvatten onder meer de historische analyse van de site en de gebouwen, het inzichtelijk maken van de bestaande vloer- en wand-opbouwen, het stratigrafisch en chromatisch kleuronderzoek en het uitvoeren van akoestische proeven. Vervolgens werkte het ontwerpteam een gedragen, duurzaam en toekomstgericht ontwerp uit.
Impressie van de Grote Concertzaal met de originele kleuren. Beeld © Origin-A2RC-FVWW architecten
Het Brusselse conservatorium dateert van eind 19de eeuw en werd ontworpen door architect Jean-Pierre Cluysenaar. Het gebouw behield steeds zijn originele onderwijsfunctie en pronkt onder meer met een Cavaillé-Coll-orgel in de grote concertzaal. Het beschikt over een uitstekende akoestiek en alom is overvloedig natuurlijk zenithaal daglicht aanwezig. Samen met de directeurswoning op de hoek met de Kleine Zavel en de aangrenzende secretariswoning vormt het een uniek monumentaal geheel in Brussel.
Bij de restauratie van het volledige ensemble van architect Cluysenaar wordt er aangepast naar hedendaagse standaarden met een performante akoestiek. De monumentale concertzaal en foyers krijgen hun oorspronkelijke glorie terug. De site van het Conservatorium strekt zich uit tot aan de Wolstraat. De vijf huizen, waarvan sommige dateren uit de 17de eeuw, zijn doorheen de tijd vaak getransformeerd en aangepast.
Het nieuwe gebouw wordt gekenmerkt door een zachte volumetrie met porseleinwitte gevels. Beeld © Origin-A2RC-FVWW architecten
Zes tuinen en een centrale verbinding
Het ontwerp zet in op een sterke connectiviteit van Regentschapstraat tot Wolstraat. Vanop de erekoer aan de Regentschapstraat zal de bezoeker rechtstreeks kunnen doorwandelen naar de nieuwe binnentuin en de huizen van de Wolstraat. Zes tuinen brengen structuur op de site en brengen natuurlijk daglicht tot diep in de gebouwen. De tuinen op volle grond dragen bij aan de klimaatbestendigheid, een verhoogde biodiversiteit en laten het hemelwater natuurlijk infiltreren.
De nieuwe grote trap met zenithaal daglicht verbindt de klassen in het historische Cluysenaargebouw met de klassen in de nieuwbouw. Beeld © Origin-A2RC-FVWW architecten
De aansluitende nieuwbouw komt er om tegemoet te komen aan de vraag naar bijkomende muziekklassen, extra concertzalen en een hoogwaardig geklimatiseerd bewaardepot. Hierin is een krachtig circulatieconcept uitgetekend, dat zorgt voor samenhang en een optimale werking van de volledige conservatoriumsite. De nieuwe volumetrie vindt zijn oorsprong in het bestaande. Omliggende kroonlijsthoogtes en historische parcelleringen sturen het nieuwe gebouw aan. De variaties in kroonlijsthoogtes en de zacht afhellende daken waarborgen een respectvolle inpassing in de monumentale site. De porseleinwitte gevels reflecteren het zonlicht naar de binnentuin en zorgen voor een aangename atmosfeer.
In het nieuwe gebouw wordt de kenmerkende symmetrie-as van het Cluysenaargebouw verdergezet richting tuin en verrijkt met een vertikale as in de hoogte. De nieuwe grote trap met zenithaal daglicht zal de klassen in het historische Cluysenaargebouw met de klassen in de nieuwbouw verbinden. Boven eindigt de trap in een publiek toegankelijk dakterras. Het nieuwe circulatieconcept moet zorgen voor een logische routing en een optimale werking garanderen.
Het ontwerp voor het Brussels Conservatorium voorziet in de restauaratie van het waardevolle patrimonium. In de nieuwbouw worden twee nieuwe concertzalen, akoestisch performante muziekklassen en het bewaardepot ondergerbracht. Een beeld van de zonering. Beeld © Origin-A2RC-FVWW architecten
Werken duren drie jaar
Na het indienen van de bouwaanvraag eind dit jaar wordt de opmaak van het aanbestedingsdossier voor de uitvoering van de werken opgestart. De werken zullen naar verwachting drie jaar duren. In de zomer 2022 wordt het orgel in de grote concertzaal gedemonteerd voor restauratie.